D’li Teslim Şekillerinde (DAP, DPU ve DDP) Sigorta Beyanı

4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 27/1-e maddesi uyarınca, aynı Kanunun 28’inci maddesinin (a) bendi hükmü saklı kalmak üzere, ithal eşyası için Türkiye'deki giriş liman veya yerine kadar yapılan nakliye ve sigorta giderleri ile eşyanın giriş liman veya yerine kadar nakliyesi ile ilgili olarak yapılan yükleme ve elleçleme giderlerinin, mezkûr Kanunun 24’üncü maddesi hükümlerine göre gümrük kıymeti belirlenirken, ithal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatına ilave edilmesi gerekmektedir.

Gümrük Yönetmeliğinin 43/1-e maddesinde "Giriş limanı veya yeri", "Deniz yolu ile gelen eşyada Türkiye'deki boşaltma veya ilgili limandaki gümrük idaresince düzenlenen belgeyle tevsik edilmek kaydıyla aktarma limanını, karayolu ve demiryolu ile gelen eşyada kara taşıtlarının ilk vardıkları hudut gümrüğünü, diğer bir yolla gelen eşyada gümrük bölgesinin kara sınırının geçildiği noktayı" ifade eder şeklinde tanımlanmıştır.

Milletlerarası Ticaret Odası (International Chamber of Commarce- ICC) tarafından yayımlanan 1/1/2020 tarihinde yürürlüğe giren INCOTERMS (İç ve Dış Ticarete İlişkin Ticari Terimlerin Kullanımı İçin ICC Kuralları) 2020 metni incelendiğinde, DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinin her üçü ile ilgili olarak da aynı şekilde ayrı ayrı;

"A Satıcının Yükümlülükleri

…

A5 Sigorta

Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur."

"B Alıcının Yükümlülükleri

…

B5 Sigorta

Alıcının satıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Ancak, alıcı, satıcının talebi üzerine, hasarı ve masrafları satıcıya ait olmak üzere, satıcının sigorta yaptırabilmek için gereksinim duyduğu bilgileri satıcıya sağlamalıdır."

İfadelerine yer verildiği görülmektedir.

Diğer taraftan, ICC- Milletlerarası Ticaret Odası Türkiye Milli Komitesinin 16/1/2020 tarihli MTO-008 sayılı yazısında "… DAP, DPU ve DDP'den oluşan "D"li terimlerde teslim varma yerinde gerçekleşir. Bu nedenle "D"li terimler, "boşaltmada (varma yerinde) satışlar" olarak adlandırılan grubun içinde yer alırlar. Bu terimler uyarınca mallar varma yerinde, yani taşımanın gerçekleştirilmesinden sonra alıcıya teslim edildiği için, mallara ilişkin tüm ziya ve hasar bu noktaya kadar satıcıya aittir…" denilmektedir.

Bu çerçevede, 1/1/2020 tarihinde yürürlüğe giren INCOTERMS 2020 metni ve ICC- Milletlerarası Ticaret Odası Türkiye Milli Komitesinin mezkûr yazısında belirtilen hususlar birlikte değerlendirildiğinde, taraflarca aksinin kararlaştırılmamış olması kaydıyla, INCOTERMS 2020'de yer alan DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinde mallara ilişkin tüm ziya ve hasarın teslim yerine kadar satıcıya ait olduğu, bu teslim şekillerinde sigorta masraflarının satıcıya ait olduğu anlaşılmaktadır.

Tarafların Aksini Kararlaştırabilmesi

INCOTERMS 2020'nin "Giriş" bölümünün 78 inci paragrafında, "Taraflar bazen bir Incoterms kuralını değiştirmek isteyebilir, Incoterms 2020 kuralları bu şekilde yapılacak değişiklikleri yasaklamaz…" hükmü yer almaktadır.

Bu nedenle taraflarca bu hususta bir farklı bir anlaşma sağlanmışsa, gümrük kıymetinin tespitinde bu hususun dikkate alınması ve hangi masrafların hangi tarafça üstlenildiğinin bu anlaşma dikkate alınarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

Gereken Durumlarda Yükümlülerden İlave Bilgi ve Belge İstenilebilmesi

DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinde sigorta giderlerinin ne şekilde değerlendirileceği yukarıda açıklanmış olup, bu çerçevede, INCOTERMS 2020 kapsamında bulunan işlemlerde, her bir beyanname için yükümlülerden sigorta yükümlülüğünün kimde olduğunu gösteren belge ibrazı istenmesine ihtiyaç bulunmamaktadır.

Ancak tarafların kendi aralarında farklı bir düzenlemeye gitmelerinin de söz konusu olabileceği gözönünde bulundurulduğunda, alıcının sigorta masraflarını üstlenmesi durumunda, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 27/1-e maddesi uyarınca bu giderlerin gümrük kıymetinin tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.

Bununla birlikte, beyan edilen gümrük kıymetinin gerçeklik veya doğruluğu konusunda tereddüt hasıl olması durumunda konunun 2012/29 sayılı Genelge kapsamında araştırma konusu yapılabileceği açıktır.

Nihai olarak, taraflarca aksinin kararlaştırılmamış olması kaydıyla, INCOTERMS 2020'de yer alan DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinde mallara ilişkin tüm ziya ve hasarın teslim yerine kadar satıcıya ait olması ve bu teslim şekillerinde sigorta masraflarının satıcıya ait olması hususları karşısında, ithalatı yapan firma tarafından ayrıca bir sigorta yaptırılmamış olması halinde, bu kapsamda sigorta yaptırılması ve beyanında bulunulmasına gerek bulunmamaktadır.