Faturası İhracat Mümkün mü?

Ülkemiz açısından ihracatın önemine binaen döviz kazandırıcı işlemlerin daha kolay ve hızlı bir şekilde yapılması amacıyla birtakım çalışmalar yapılmakta, ihracatı teşvik unsurları artırılmakta ve çeşitlendirilmektedir.

İhracat rejimi, serbest dolaşımda bulunan eşyanın ihraç amacıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkışına ilişkin hükümlerin uygulandığı rejimdir. Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edilecek eşya, ihracata ilişkin gümrük beyannamesi ile yetkili gümrük idaresine beyan edilecektir. İhracatın ülke ekonomisine katkısı ve önemi göz önünde bulundurulduğunda, Bakanlık, gerektiğinde ihraç eşyasının cinsine, niteliklerine ve ihracatın özelliğine göre ihracatın daha kolay yapılmasını sağlayacak usul ve esasları belirlemeye yetkili kılınmıştır.

Satılan mal veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı tutarı göstermek üzere malı satan veya işi yapan tacir-tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanan fatura, Gümrük Yönetmeliği’nin 114’üncü maddesinde beyannamede bulunması istenilen belgeler arasında yer almaktadır.

Hal böyle iken; herhangi bir vergi mükellefiyeti bulunmayan gerçek kişilerin üzerine kayıtlı araç, tekne, yat vb. araçların ihracı hususu var olduğunda işlemler ne şekilde yerine getirilecektir? Noter satışı sonrasında devri gerçekleştirilen tekne cinsi araç için gerçek kişinin fatura düzenleme imkânı olmadığından ihracatın ne şekilde gerçekleştirileceği hususu tartışılması ve bu konuda çözüm üretilmesi gereken bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Gerçek kişi tarafından noter satışı yapılan ve ihracatı istenilen ilgili araç kapsamında ihracat bedelinin alındığı, teşvik, sübvansiyon ve parasal iadelerden yararlanılmadığı hususlarının tespiti ile birlikte gerçek bir ihracatın var olduğunun belirlenmesi neticesinde döviz kazandırıcı bu işlemin kolaylaştırılması gerekmektedir. Açıklandığı üzere, söz konusu örnek işlemde fatura şekil şartı olarak aranmakta, yokluğu halinde ise ihracat engellenmiş bulunmaktadır.

Gümrük idareleri tarafından mevzuat hükümleri çerçevesinde istenilen fatura gerçek kişi tarafından düzenlenemediğinde olası ihracat gelirinden mahrum kalınması gündeme geleceğinden, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 150’inci maddesinin 4’üncü fıkrasında belirtilen “Müsteşarlık, gerektiğinde ihraç eşyasının cinsine, niteliklerine ve ihracatın özelliğine göre ihracatın daha kolay yapılmasını sağlayacak usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.” Hükmü uyarınca Bakanlıkça bu konuda tedbirlerin alınması ve döviz kazandırıcı işlemlerin daha kolay yapılabilmesi amacıyla gerekli çalışmanın yapılması önem arz etmektedir.