Finansman Anlaşması Kapsamında Ödenen Faizin Gümrük Kıymetine Etkisi

4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 23-31’inci maddelerinde gümrük kıymetine ilişkin hususlar yer almakla birlikte, 28’inci maddede ithal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatından ayırt edilebilmeleri koşuluyla gümrük kıymetine dahil edilmeyecek olan giderlere yer verilmiştir.

Bu çerçevede, 4458 Sayılı Gümrük Kanunu'nun 28’inci maddesinin (c) bendinde “İthal eşyasının satışıyla ilgili olarak bir finansman anlaşması uyarınca alıcı tarafından üstlenilen faiz giderleri” belirtilerek söz konusu faiz giderinin belirli şartlar altında gümrük kıymetine dahil edilmeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Bu gibi hallerde, finansmanın satıcı veya bir başka kişi tarafından sağlanmış olmasına bakılmayacaktır. Ancak, finansman anlaşmasının yazılı olarak yapılmış olması ve gerektiğinde alıcının; eşyanın, fiilen ödenen veya ödenecek fiyat olarak beyan edilen fiyattan satıldığını ve söz konusu faiz oranının, finansmanın sağlandığı ülkede o tarihte bu tür bir işlem için geçerli olan faiz oranı seviyesini aşmadığını kanıtlaması gerekmektedir.

Gümrük Kanunu’nun 28/c maddesi hükmünden de anlaşılacağı üzere;

-Finansman anlaşmasının yazılı olarak yapılması,

-Söz konusu faiz tutarının ithal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatından ayırt edilebilmesi,

Koşulları temel şart olarak öngörülmüş ve bunu ispat yükümlülüğü alıcıya bırakılmıştır.

Bir şekil şartı olmamakla birlikte iki tarafın bulunduğu finansman anlaşmalarının genel olarak;

-Anlaşmanın yapıldığı tarih (finansman anlaşmalarının akreditifin açıldığı tarih veya daha önceki bir tarihte düzenlenmesi gerekir),

-Anlaşmanın geçerli olduğu süre,

-Uygulanacak olan faiz oranı,

-Söz konusu faiz oranının malın birim fiyatını etkilemediği,

Hususlarını ihtiva etmesi ve finansmanı sağlayan ile alan taraflarca müştereken imza altına alınması söz konusudur.

Bununla birlikte, AB'nin gümrük idareleri ya da beyan sahipleri için finansman anlaşmasının beyanı için bir zorunluluk getirmemekte; ancak kanun gereği; finansman anlaşmasının yazılı olması ve alıcının, talep edilmesi halinde, eşyanın gerçekten ödenen veya ödenecek fiyat olarak beyan edilen fiyat üzerinden satıldığını ve tespit edilen faiz oranının finansman anlaşmasının yapıldığı ülke ve tarih göz önüne alındığında benzer ticari muamelelerdeki oranları aşmadığını ispat etmesi gerekmektedir.

Finansman Anlaşması Kapsamında Ödenen Faizin Gümrük Kıymetine dahil edilmemesi için özetle;

-Finansman anlaşmasının yazılı olarak yapılması,

- Finansmanı sağlayan ile alan taraflarca anlaşmanınmüştereken imza altına alınması,

-Söz konusu faiz tutarının ithal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatından ayırt edilebilmesi,

-Finansman anlaşmalarının genel olarak; anlaşmanın yapıldığı tarih (finansman anlaşmalarının akreditifin açıldığı tarih veya daha önceki bir tarihte düzenlenmesi gerekir),anlaşmanın geçerli olduğu süre, uygulanacak olan faiz oranı,söz konusu faiz oranının malın birim fiyatını etkilemediğihususlarını ihtiva etmesi,

- Alıcının, talep edilmesi halinde, eşyanın gerçekten ödenen veya ödenecek fiyat olarak beyan edilen fiyat üzerinden satıldığını ispat etmesi,

- Tespit edilen faiz oranının finansman anlaşmasının yapıldığı ülke ve tarih göz önüne alındığında benzer ticari muamelelerdeki oranları aşmadığını ispat etmesi,

Hususlarının bulunması gerekmektedir.