Telafi Edici Vergi’nin Ödenme Süresi ve Gecikme Zammı

Türkiye'nin taraf olduğu anlaşma hükümlerine göre dahilde işleme rejimi altında elde edilen Türk menşeli eşyanın anlaşmalara taraf ülkelere ithalinde, tercihli tarife uygulamasından yararlanmasının, bunların bünyelerine giren serbest dolaşımda olmayan eşyanın ithalat vergilerinin ödenmesi ve buna ilişkin belgelerin onaylanması koşuluna bağlı olması halinde, ithalata ilişkin bir gümrük yükümlülüğü doğmaktadır. Gümrük yükümlülüğü, söz konusu eşyanın ihracına ilişkin gümrük beyannamesinin gümrük idaresi tarafından tescil edildiği tarihte başlamaktadır.

Bu kapsamda, Dahilde İşleme Rejimi Şartlı Muafiyet Sistemi çerçevesinde, ihracatın, A.TR dolaşım belgesi eşliğinde Avrupa Topluluğuna üye ülkelere veya menşe ispat belgeleri eşliğinde Avrupa Topluluğuna üye ülkelere, Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonuna taraf ülkelere, Pan-Avrupa-Akdeniz Menşe Kümülasyonuna taraf ülkelere veya Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmış bir ülkeye yapılması halinde Telafi Edici Vergi (TEV) söz konusu olabilmektedir.

Telafi Edici Vergi’nin Hesaplanması

Dâhilde işleme rejimine tabi tutulan serbest dolaşımda bulunmayan eşyaya ilişkin ithalat vergileri, ihracata ilişkin beyannamenin tescili tarihindeki vergi oranı ve diğer vergilendirme unsurlarına göre hesaplanır. Ancak, izin kapsamında önceden ihracat işleminden sonra ithalat yapılması durumunda, bu vergi önceden ihracata ilişkin gümrük beyannamesinin tescil tarihindeki vergi oranı ve diğer vergilendirme unsurlarına göre hesaplanarak, önceden ihracata tekabül eden ithalatın yapılması esnasında ödenmektedir.

Telafi Edici Vergi’nin Ödenme Süresi

Bu doğrultuda doğan gümrük yükümlülüğü kapsamında ödenmesi gereken ithalat vergilerinin ihracat beyannamesi konusu eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıktığı tarihe kadar ödenmesi zorunludur.

Telafi Edici Vergi’nin ödenmesine ilişkin olarak, söz konusu İzin Belgesinin kapanması aşamasında TEV’in ödenmesi yoluna firmalar tarafından gidilebilmektedir. Ancak, yukarıda belirtildiği üzere, ihracat beyannamesi muhteviyatı eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıktığı tarihten sonra söz konusu verginin ödenmesi halinde, bu tarih itibarıyla 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51’inci maddesi hükümlerine göre tespit edilen gecikme zammı uygulanarak tahsili yoluna gidilmektedir.

Gecikme Zammı Oranı

6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51’inci Maddesinin Birinci Fıkrasında Yer Alan Gecikme Zammı Oranının Her Ay İçin Ayrı Ayrı Uygulanmak Üzere %4,5 Olarak Belirlenmesi Hakkında Karar (Karar Sayısı: 8484) 21.05.2024 tarih ve 32552 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiş olup, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51/1’inci maddesi yer alan gecikme zammı oranı, her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere %4,5 olarak belirlenmiş ve böylece, Kamu alacakları için gecikme zammı %3,5 oranından %4,5 oranına yükseltilmiştir.

Bu kapsamda, Telafi Edici Vergi’nin zamanında ödenmemesi halinde, katlanılacak olan gecikme zammının hesaba katılarak işlemlerin yerine getirilmesi maliyetlerin azaltılması adına önem arz etmektedir.