Kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesine, üretim ve istihdamın artırılmasına, uluslararası rekabet gücünü artıracak ve araştırma- geliştirme içeriği yüksek bölgesel ve stratejik yatırımların özendirilmesine, uluslararası doğrudan yatırımların artırılmasına, bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına, kümelenme ve çevre korumaya yönelik yatırımlar ile araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesine ilişkin olarak Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar (Karar Sayısı: 2012/3305) yürürlüğe konulmuştur.
Bu kapsamda teşvik sistemi ve destek unsurları; Genel teşvik uygulamaları, Bölgesel teşvik uygulamaları ve stratejik yatırımlar olarak sınıflandırılmıştır. Bu doğrultuda; Gümrük vergisi muafiyeti, Katma Değer Vergisi (KDV) istisnası, Gelir vergisi stopajı desteği, Sigorta primi işveren hissesi desteği, vergi indirimi, yatırım yeri tahsisi, faiz veya kâr payı desteği, sigorta primi desteği ve KDV iadesi gibi destekler sağlanabilmektedir.
İthalatta Yatırım Teşvik Belgesinin Durumu
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar (2012/3305) uyarınca düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri kapsamında yapılacak olan ithalatlarda;
-Gümrük Vergisi
-Katma Değer Vergisi (KDV)
-İlave Gümrük Vergisi (İGV)
-Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF)
Başta olmak üzere muafiyet ve teşvikler sağlanmaktadır.
Gümrük Muafiyetinden Yararlanamayacak Eşya Listesi (Karar Ek-8)
30.11.2022 / 32029 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar ile 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın 9'ncu maddesinde değişiklik yapılmış ve Karara eklenen EK-8 sayılı listede (Gümrük Vergisi Muafiyetinden Yararlanamayacak Makine ve Teçhizat Listesi) yer alan ürünlerin yatırım teşvik belgesi kapsamında ithalatları gümrük vergisi muafiyeti dışında tutulmuştur.
İlgili listede ilk haliyle 174 GTİP yer almakta iken, söz konusu liste 24.02.2022 tarihinde genişletilmiş ve 203 GTİP yer almış, en sonunda da 29.08.2024 / 32647 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 8860 sayılı Karar ile son halini alarak 223 GTİP sayısına ulaşmıştır. (Güncel listeye bağlantıdan ulaşılabilir.)
Ayrıca, Gümrükler Genel Müdürlüğü'nün 24.03.2016 tarih ve 14793290 sayılı yazılarında, ilave gümrük vergisi uygulamasının yeni bir vergi ihdası mahiyetinde olmadığı, sadece vergi oranlarının artışına yönelik bir düzenleme olduğundan bahisle, yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılacak ithalata yönelik olarak ilave gümrük vergisi uygulamalarının sadece mevcut gümrük vergisi oranlarının yükseltilmesine ilişkin bir tatbikat olarak değerlendirildiği belirtilmiştir.
Bununla birlikte, 3351 sayılı İthalatta İlave Gümrük Vergisi Uygulanmasına İlişkin Karar’ın “Kararın Uygulanmayacağı Durumlar” başlığı altında yer alan 4’üncü maddesinde; “(6) Yatırım teşvik belgesi kapsamında gümrük vergisi muafiyetinden yararlanarak gerçekleştirilen ithalatta ilave gümrük vergisi uygulanmaz.” Hükmü yer almakta olup, bu kapsamda gümrük muafiyet uygulanmadan yapılacak işlemlerde İlave Gümrük Vergisi'nin de Gümrük Vergisi ile birlikte tahsilinin gerektiği görülmektedir.
Karar Değişikliği Öncesi ve Sonrası Muafiyet Uygulaması
2012/3305 sayılı Kararın “Gümrük Vergisi Muafiyeti” başlığı altında yer alan 9’uncu maddesinin değişiklik yapıldığı ve fıkranın "Makine ve teçhizat bedelinin yüzde beşine kadar yedek parça ve EK-8'de yer alan makine ve teçhizat gümrük vergisi muafiyeti sağlanmaksızın ithal edilerek sabit yatırım tutarına dahil edilebilir." Şeklinde değiştirildiği,
Söz konusu fıkra kapsamındaki makine teçhizatın GTİP esaslı olarak, "EK-8 Gümrük Vergisi Muafiyetinden Yararlanamayacak Makine ve Teçhizat Listesi"nde belirtildiği,
Anılan liste ile gümrük vergisi muafiyetinden yararlanamayacak makine-teçhizatın muhteviyatının genişletilerek gümrük vergisi muafiyetine konu makine teçhizatta kısıtlamaya gidildiği,
Söz konusu değişikliklerin yürürlük tarihinin "yayımı tarihi" olarak belirlendiği,
Başvuru tarihinin yatırıma başlama tarihi olduğu ve yatırım teşvik belgelerinin başvuru tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine tabi olduğu dikkate alındığında, 2012/3305 sayılı Kararın 9’uncu maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklik ile getirilen hükmün, mezkur değişikliklerin yapıldığı tarihlerden önce yatırım teşvik belgesi başvurusunda bulunan ve dolayısıyla yatırıma başlama tarihi değişikliklerin yapıldığı tarihten önce olan yatırım teşvik belgelerine, ithal makine teçhizat listesine yapılan eklemeler ve değişiklikler de dahil olmak üzere uygulanmayacağı,
Hususları karşısında, muhtelif tarihlerde yapılan değişikliklerle kapsamı genişletilen “EK-8 Gümrük Vergisi Muafiyetinden Yararlanamayacak Makine ve Teçhizat Listesi”nin yatırıma başlama tarihi ve söz konusu tarihteki liste kapsamı dikkate alınarak uygulanması gerektiği açıktır.
Comments